Gazavât, Arapça gazve, yani gaza, cenk etmek, nâme Farsça destan manasına gelmektedir. Arap edebiyatında "magazi" diye bilinir. Ordunun akınlarını, savaşları, kahramanlıkları, zaferleri anlatılan düz yazı ya da şiir biçiminde anlatılır. Gazanâme olarak da bilinir.

Türk edebiyatında ilk gazavatname örnekleri 15. yüzyılda yazılmaya başlanmıştır. Kâşîfi’nin Gazaname-i Rum’u bu türün örnekleri arasındadır.

Gazavât-nâme Çeşitleri

  1. İslam büyüklerini konu eden Gazavât-nâmeler.
  2. Padişahları ve onların zamanında yapılan savaşları ve belli başlı olayları konu eden manzum ve mansur Gazavât-nâme. Süleymannâme veya Selim-nâme de denir.
  3. Ünlü komutanları ya da vezirleri konu eden Gazavât-nâmeler.
  4. Sefer veya zaptedilen yerleri konu alan Gazavât-nâmeler.


Ayrıca Türk Edebiyatı'nde kırkı manzum olmak üzere ikiyüz elliden fazla gazavât-nâme mevcuttur.

Gazavât-nâmeler tarih için büyük önem taşımaktadır. Çünkü belli bir döneme ışık tuttuğundan ve ayrıntılı olarak işlediğinden dolayı araştırma için niteliklidir.

Kaynakça
Dr. Engin Yılmaz - Türk Dünya Araştırmaları - Sayı 118 - Şubat 1999